مقالات

تفاوت نورپردازی و مهندسی روشنایی

تفاوت نور پردازی با مهندسی روشنایی:

امروزه نور،دو کاربرد دارد ،از نور برای روشنایی بخشیدن به محیط استفاده میشود و همچنین نور به عنوان وسیله ای برای زیبا سازی و جذابیت محیط کاربرد دارد.درمهندسی روشنایی به دنبال بهداشت نور و آرامش بصری و تامین شدت روشنایی (لوکس) مورد نیاز محیط هستیم ولی در نورپردازی به دنبال زیبایی،جذابیت، هنر و جنبه های روحی- فرهنگی نور هستیم.
در نورپردازی،طراح نور پرداز و در مهندسی روشنایی طراح روشنایی،با توجه به هر فضا و هر پروژه ای باید از زاویه دیدی جدید و خاص به آن نگاه کند تا هر پروژه هویت و پویایی مستقل خودش را داشته باشد به گونه ای که طرح نور پرداز، بازتاب زیبایی شناسی آرشیتکت و طرح مهندسی روشنایی تامین کننده نور مورد نیاز و مناسب باشد.

پارامترهای مهندسی روشنایی:

پارامترهای مهندسی روشنایی به دوبخش کلی تقسیم می شوند.

ویژگی اول مربوط به کیفیت نور مانند دمای رنگ (CT) و شاخص تفکیک رنگ (CRI) و ویژگی دوم مربوط به کمیت نور مانند شدت نور، درخشندگی، شار نوری و شدت روشنایی و.. می شود.
قابل ذکر است در کاتالوگ لامپ ها یا روی جعبه آنها دو مشخصه مهم درج شده که هنگام خرید یا سفارش باید به آن توجه شود.این دو مشخصه شامل دمای رنگ و شاخص تفکیک رنگ است.

پارامترهای مهندسی روشنایی

دمای رنگ(CT):
با حروف CT یا CCT درکاتالوگ مشخصات لامپ نمایش داده میشود وو بیانگر رنگ خروجی از منبع نور بوده که به نحوی سردی یا گرمی نور را مشخص میکند.
واحد اندازه گیری دمای رنگ درجه کلوین است. هر چه این عدد بزرگتر باشد رنگ نور به رنگ های سرد همچون مایل به سفید و آبی آسمانی نزدیک میشود و هرچه این عدد کوچکتر شود رنگ نور به رنگ های گرم همچون زرد نزدیکتر میشود و از نظر تاثیر روانی ایجاد گرما و صمیمیت و محبت میکند.

شاخص تفکیک رنگ(CRI):
این شاخص برای نور لامپ های مختلف بین صفر تا صد تعریف میشود و هر چه CRI در یک لامپ،به عدد صد نزدیکتر باشد،اشیا زیر نور لامپ طبیعی تر و واقعی تر جلوه میکنند.مقدار CRI نور خورشید صد است زیرا طیف نوری خورشید برای چشم انسان کامل است و در نتیجه امکان دید همه رنگ ها در زیر نور خورشید امکان پذیر است.

مقایسه رنگ اجسام زیر نور لامپ هایی با CRI مختلف و دمای رنگ یکسان

شار نوری:

کل نوری که از یک منبع نوری منتشر میشود را شار نوری گویند.یکای سنجش شار نوری لومن(Lumen) است که با حرف یونانی فی (Φ) نشان داده میشود.

شدت روشنایی:

مقدار شار نوری است که از منبع نور(چراغ یا لامپ) به واحد سطح(متر مربع) میرسد به بیان ساده تر شدت روشنایی از تقسیم شار نوری بر مساحت بدست میآید. شدت روشنایی را با حرف E نمایش میدهند و واحد آن لوکس (Lux) است که البته گاهی واحد لومن بر متر مربع هم برای آن استفاده میشود.

رابطه لومن با لوکس: لومن واحد اندازه گیری کل نورساطع شده از یک منبع نور(مثل لامپ) است و لوکس روشنایی یک سطح را اندازه میگیرد. فرض کنیددر اتاق کروی شکل هستید و یک لامپ با شار نوری ۱۰۰ لومن دارید که نورش در همه جهات یکنواخت است(شبیه لامپ رشته ای) حال لامپ را در مرکز این کره قرار دهید سپس با لوکس متر شدت روشنایی را در یک نقطه از سطح دیوار کره اندازه میگیرید.

شدت نور:

قوت نور ساطع شده از منابع نور را گویند .شدت نور منابع معمولی در زوایای مختلف متفاوت است به بیان دیگر شدت نور میزان نوری است که در یک جهت مشخص ساطع شده شده باشد.
شدت نوررا با حرف I میشناسند و واحد اندازه گیری آن کاندلا( Cd) است

Lighting
طراحی نور مخفی با استفاده از لامپ ال ای دی نواری

درخشندگی یا تراکم نور:

اثر فیزیولژی نور روی چشم ما درخشندگی نام دارد. این پارامتر در طراحی روشنایی اهمیت بسیار زیادی پیدا میکند.
درخشندگی معیاری است که نشان میدهد یک سطح یا یک منبع نور تا چه حد درخشان است، که آن را با حرف L و واحد آن را کاندلا بر متر مربع مشخص میکنند.
درخشندگی به دو صورت تعریف میشود:
۱- درخشندگی حاصل از یک منبع نور:

برابر است با شدت نور منتشر شده از آن منبع به مساحت آن

۲- درخشندگی حاصل از یک سطح روشن:

متناسب است با میزان شدت روشنایی در سطح و ضریب انعکاس آن
به عنوان مثال قبل توجه است که درخشندگی مناسب برای چشم انسان از حدود ۶۵ تا ۶۵۰۰   کاندلا بر متر مربع است.